Leerlingendaling voortgezet onderwijs

Demografische ontwikkelingen en verstedelijking zorgen er op sommige plekken in Nederland voor dat steeds minder leerlingen instromen in het voortgezet onderwijs (vo). Deze leerlingendaling zet de bereikbaarheid van de passende school en de betaalbaarheid van het voortgezet onderwijs in grote delen van Nederland onder druk.

De grootste leerlingendaling moet nog komen. Om die het hoofd te bieden, moeten besturen anticiperen en de organisatie van hun scholen aanpassen aan die verwachtingen. Besturen in een regio zijn gezamenlijk verantwoordelijk voor een goed en adequaat onderwijsaanbod en zullen moeten samenwerken om dat te bereiken. In diverse regio’s hebben schoolbesturen al laten zien dat er mooie oplossingen mogelijk zijn door goed samen te werken en elkaars kunde en capaciteit te benutten.

Om de samenwerking te stimuleren is gekozen voor een subsidieregeling. De regeling bestaat uit twee delen:

  • Subsidie voor de planvorming. Hiervoor is maximaal € 2,3 miljoen beschikbaar en de aanvraag kon worden ingediend van 8 tot en met 22 juni 2020.
  • Subsidie voor het uitvoeren van een regionaal plan leerlingendaling. Hiervoor is maximaal € 22,7 miljoen beschikbaar en de aanvraag kon worden ingediend van 15 februari tot en met 31 maart 2021.

Indienen voortgangsrapportage fase 2

De penvoerder moest uiterlijk op 1 november 2022 een voortgangsrapportage indienen over de bereikte voortgang in de periode 1 augustus 2021 tot 1 augustus 2022. Eind september 2022 heeft de penvoerder een e-mail met een link ontvangen, waarmee de rapportage kan worden ingediend.

Het eindverslag en de financiële verantwoording moeten voor 1 oktober 2025 worden ingediend.

Subsidie aanvragen

U kon tussen 15 februari en 31 maart 2021 een aanvraag indienen. Aanvragen is niet meer mogelijk.

Aanvraagcriteria

Om een aanvraag te kunnen doen voor een subsidie in fase 2 moest een regionaal plan worden opgesteld. Dat plan moest aan de volgende criteria voldoen:

  • De regio moest bestaan uit een geografisch aaneengesloten gebied waarbij de gemeentegrenzen bepalend zijn.
  • Op de deelnemende vestigingen van scholen of scholengemeenschappen stond per gemeente ten minste 60% van alle leerlingen ingeschreven die op het grondgebied van die gemeente voortgezet onderwijs volgen.
  • Ten minste 65% van de bevoegde gezagsorganen met één of meerdere vestigingen van scholen of scholengemeenschappen binnen die gemeente was bij de samenwerking betrokken.
  • Het krimppercentage van het aantal leerlingen in dat gebied moest in 5 opeenvolgende jaren minimaal 10% bedragen.

De samenwerkende partijen bepaalden zelf het gebied van de regio. Daarbij moesten de deelnemende gemeenten aaneengesloten zijn. Zie bijvoorbeeld de kaart met gemeentegrenzen. Voor de provincie Zeeland gold dat de gemeenten op verschillende eilanden mogen liggen. Zo konden bijvoorbeeld Terneuzen en Borsele samen een regio vormen.

Besturen met scholen of vestigingen in verschillende regio’s konden aan meerdere aanvragen deelnemen. Per regio kon er echter maar één aanvraag worden ingediend. Ook mochten regio's elkaar niet overlappen. Naast de vo-schoolbesturen in de regio deden ook andere partijen mee zoals po- en mbo-besturen, kinderopvanginstellingen, provincie en gemeenten, regionale transfercentra en bedrijven.

Het in te dienen plan moest de volgende elementen bevatten:

  • Een regiovisie, met een aanpak voor de leerlingendaling.
  • Een activiteitenplan met concrete activiteiten, wie die gaat ondernemen en het plan moet zijn voorzien van meetbare mijlpalen.
  • Een door alle partijen ondertekende samenwerkingsovereenkomst, waarin zij verklaren dat ze deelnemen aan de regionale samenwerking en dat de penvoerder gemachtigd is om hen te vertegenwoordigen. Ook verklaren ze dat alle gegevens die nodig zijn voor de verantwoording op verzoek aan de penvoerder zullen worden verstrekt.
  • Een meerjarenbegroting, die aansluit op het activiteitenplan.

Voor al deze documenten gold dat ze moesten voldoen aan de criteria opgenomen in bijlage 1 van de regeling. U kunt formats bekijken onder Documenten, bovenaan deze pagina. Verder kunt u daar ook tips vinden waarmee u uw aanvraag kansrijker kon maken.

De in het plan beschreven activiteiten moeten uiterlijk 30 augustus 2025 zijn uitgevoerd.

Meer informatie

Alle informatie staat in de subsidieregeling en de wijziging van december 2020. Bekijk ook de factsheet.

Heeft u vragen over uw subsidieaanvraag of over de regeling? Neem dan contact met ons op. U ontvangt binnen 2 werkdagen een reactie.

U kunt ook kijken op rijksoverheid.nl voor meer informatie over de aanpak leerlingendaling. Daarnaast kunt u voor hulp, advies en (in specifieke gevallen) financiële ondersteuning ook terecht bij het kernteam accountmanagers leerlingendaling via LLD@minocw.nl.