Aanvullende subsidie BOSA 2024

Bestemd voor: sportveldverlichting, en bestaande uit: LED armaturen, met een specifieke lichtstroom van ten minste 120 lm/W, EBS-systeem volgens maatregel 5.1 (eventueel) met een voorziening voor dynamische lichtschakeling (per armatuur of mast te schakelen, en/of een regelbare lichtopbrengst), (eventueel) mast en (eventueel) schakelmateriaal.

Bestemd voor: verlichting in en om nieuwe en bestaande sportaccommodaties, en bestaande uit: LED-verlichtingsarmaturen met een (eventueel uitwisselbare) LED-lichtbron en met een specifieke lichtstroom van ten minste 120 lm/W, EBSsysteem volgens maatregel 5.1.
 
Toelichting: losse LED-lichtbronnen, zoals LED-buizen en specifiek voor noodverlichting bestemde noodverlichtingsarmaturen, zijn uitgesloten.

Bestemd voor: het koelen of verwarmen van bestaande sportaccommodaties door het benutten van koude of warmte in de afzuiglucht, en bestaande uit: warmtewisselaar met een rendement van minimaal 78%, EBS-systeem volgens maatregel 5.1, (eventueel) luchtbehandelingskast en (eventueel) kanalen.

Bestemd voor: het verwarmen van sportaccommodaties of het nuttig aanwenden van warmte voor de verwarming van tapwater in sportaccommodaties, en bestaande uit: een elektrisch gedreven warmtepomp die opgenomen is op de ISDE Apparatenlijst, EBS-systeem volgens maatregel 5.1, (eventueel) bronsysteem, (eventueel) bodemwarmtewisselaar of grondwaterbron, (eventueel) restwarmte opslagvat, (eventueel) geïntegreerd opslagvat.   
 
Toelichting: Het indicatieve subsidiebedrag op de apparatenlijst heeft betrekking op de ISDE, niet op de BOSA.

Bestemd voor: het terugwinnen van warmte uit (douche)water, en bestaande uit: warmtewisselaar die is aangesloten op de douchewaterafvoer of douchebak met geïntegreerde douchewaterwarmtewisselaar, EBS-systeem volgens maatregel 5.1.

Bestemd voor: afdekken van binnen- en buitenbaden ten doel het warmteverlies via het wateroppervlakte te beperken, en bestaande uit: een isolerende zwembadafdekking, EBS-systeem volgens maatregel 5.1  en (eventueel) oprol/opbergsysteem.

Bestemd voor: het koelen van sportaccommodaties door middel van verdampingskoeling, en bestaande uit: een adiabatisch koelsysteem, EBS-systeem volgens maatregel 5.1.

Bestemd voor: aanwezigheid gestuurde ruimteverwarming door middel van warmtestraling met behulp van infraroodpaneel, voor bijvoorbeeld kleedruimten in bestaande sportaccommodaties, en bestaande uit: verwarmingssysteem met een infrarood verwarmingspaneel niet zijnde een warmtestraler, bewegingssensor en thermostaat, EBS-systeem volgens maatregel 5.1.  

Randvoorwaarden: Infraroodpaneel wordt geregeld middels bewegingssensor EN thermostaat. 

Bestemd voor: beglazing in buitengevel- of dakconstructies van bestaande sportaccommodaties, en bestaande uit: meervoudig glas met een vacuüm of gasgevulde spouw of panelen in kozijn met een warmte-doorlatingscoëfficiënt met een maximale U-waarde (W/m2K) van 0,8 of isolerende deur die zijn opgenomen in de ISDE Maatregelenlijst (eventueel) kozijn.

Het maximale investeringsbedrag dat in aanmerking komt voor deze maatregel bedraagt €600 per vierkante meter glas.

Toelichting: Het indicatieve subsidiebedrag op de ISDE maatregelenlijst heeft betrekking op de ISDE, niet op de BOSA.

Bestemd voor: beglazing in buitengevel- of dakconstructies van nieuwe sportaccommodaties, en bestaande uit: meervoudig glas met een warmtewerende coating en/of gasgevulde spouw met een warmte-doorlatingscoëfficiënt van maximaal 0,7 W/m²K.

Bestemd voor: de verbetering van de isolatie van bestaande vloeren, daken, plafonds of wanden van ruimten, en bestaande uit:

1. isolatiematerialen op het dak waarbij de warmteweerstand van het totaal aan isolatiematerialen (Riso,tot) ten minste 6,3 m²K/W bedraagt; of
2. isolatiematerialen voor vloer of wand waarbij de warmteweerstand van het totaal aan isolatiematerialen (Riso,tot) ten minste 4 m²K/W bedraagt.

Het maximale investeringsbedrag dat in aanmerking komt voor deze maatregel bedraagt €25 per m² isolatie per toename van de R met 1,0 m²K/W.

Alleen isolatiematerialen die op de ISDE Maatregelenlijst isolatie staan mogen worden toegepast.

Kiest u bij het type isolatiemaatregel vloerisolatie, spouwmuurisolatie of dakisolatie, voor lokaal gespoten PIR of PUR? Dan moet dit zijn aangebracht met een HFK-vrij blaasmiddel.

Toelichting: Bekijk ook de maatregelenlijst Isolatie van de ISDE. Het indicatieve subsidiebedrag op de ISDE maatregelenlijst heeft betrekking op de ISDE, niet op de BOSA.

Bestemd voor: het verwarmen van water of lucht, en bestaande uit: een zonnecollector, regeleenheid, EBS-systeem volgens maatregel 5.1 en (eventueel) (rest)warmtebuffer.

Bestemd voor: het opwekken van elektrische energie uit zonlicht met behulp van zonnecellen, en bestaande uit: panelen of flexibele film met fotovoltaïsche zonnecellen, EBS-systeem volgens maatregel 5.1, (eventueel)
stroom/spanningsomvormer, (eventueel) aansluiting het elektriciteitsnet en (eventueel) energieopslagsysteem.

Bestemd voor: het verzamelen van warmte door middel van een collectorsysteem onder sportvelden voor het gebruik van het verwarmen van water of lucht, en bestaande uit: Zonnewarmtecollector systeem onder sportvelden, regeleenheid, warmtebuffer, EBS-systeem volgens maatregel 5.1 en (eventueel) koppeling aan water of verwarmingsinstallatie.

Bestemd voor: het (realtime) monitoren en visualiseren van het energiegebruik van gas en elektriciteit en eventueel opgewekte energie ten behoeve van verbeterd energiegebruik, en bestaande uit: slimme meter geïnstalleerd door erkende installateur, beeldscherm voor publieke visualisatie en (eventueel) energiemanagementsysteem met rapportagefunctie (voor een overzicht van het energieverbruik per dag, week en jaar).   

Randvoorwaarden: publieke visualisatie is een verplicht onderdeel van deze maatregel.

 Randvoorwaarde:  

• Netto vrije doorgangsbreedte ≥ 0,85m, gemeten bij 90° geopende deur. (of ≥ 1,20m, zie 2. Toegang sportrolstoelen).
• Netto vrije doorgangshoogte ≥ 2,10m.  
• Hoogteverschil (dorpel) ≤ 0,02m. 

Uitvoering:

• Afstelling automatische deuropening en -sluiting gebaseerd op loopsnelheid van 0,5m/s.  
• Op de vloer ter plaatse van het draaivlak van de deur een attentiemarkering of afwijkende kleurstelling (contrastwaarde ≥ 30).  

Bediening door middel van sensor en/of drukknop:  

• Drukknop direct in de looproute vrij benaderbaar, geheel buiten draaivlak van automatische deur.  
• Bedieningshoogte tussen 0,90 m en 1,20 m+, plaatsing ≥ 0,50 m uit een inwendige hoek.  
• Bedieningsknop is duidelijk herkenbaar: voelbaar (reliëf) en zichtbaar (contrastwaarde ≥ 30).  
• Bedieningsknop ook met verminderde hand-/armfunctie bedienbaar: minimale afmeting 0,08 m x 0,08 m; maximale bedieningsweerstand ≤30 Newton.

Maatregel heeft betrekking op deuren.

Uitvoering:  

• Netto vrije doorgangsbreedte ≥ 1,20 m.
• Netto vrije doorgangshoogte ≥ 2,10 m.  
• Hoogteverschil (dorpel) ≤ 0,02 m.  
• Bediening (deurontgrendeling) tussen 0,90 m en 1,20 m+.  
• Bedieningskracht (inclusief eventuele dranger) op de kruk ≤ 30 Newton.   

De vrije doorgang ≥ 1.20m is vanuit een rolstoel zelfstandig te creëren. Indien een toegang bestaat uit twee (ongelijke) deurdelen, dan gelden de bedieningseisen voor beide deurdelen (dus óók voor de ontgrendeling van het tweede deurdeel).

Randvoorwaarde:

• De lift maakt onderdeel uit van de primaire route tussen entree, kleed-/sanitaire ruimten en sportruimte.
• Netto vrije doorgangsbreedte in de route ≥ 1,20m.  
• Overige hoogteverschillen in de route ≤ 0,02m.   

Uitvoering lift:

• Kooibreedte ≥ 1,10 m (of ≥ 1,20m, zie 2. Toegang sportrolstoelen).
• Kooidiepte ≥ x 2,20m (≥ x 1,50m bij plateaulift) (beschikbare inrijdiepte). Noot: Kooiafmeting eventueel afgestemd op vervoer van sportinventaris.
• Vóór lifttoegang vrije opstelruimte: ≥ 1,50 x 1,50 m.  
• Automatische liftdeuren:  
• Vrije doorgangsbreedte ≥ 0,90 m (of ≥ 1,20 m, zie 2. Toegang sportrolstoelen)  
• Vrije doorgangshoogte toegang ≥ 2,10m.  
• Alle bedieningselementen in en buiten de lift (ook alarmknop en -telefoon) bereikbaar en bedienbaar tussen 0,90 en 1,20 m+, ≥ 0,50 m uit een inwendige hoek (niet in nis/negge).  
• Bedieningselementen duidelijk herkenbaar: voelbaar (reliëf) en zichtbaar (contrastwaarde ≥ 30).  
• Geen tiptoetsbediening toepassen, dit werkt zeer verwarrend.  
• Zowel binnen als buiten de lift verdiepings- en bestemmingsaanduiding. Bij voorkeur gebruikmaken van zowel visuele als akoestische verdiepingssignalering.  
• Minimaal aan één lange zijde een leuning tussen 0,85 en 0,95 m+.  
• Spiegel op achter- of zijwand van 1,00 tot 2,00 m+ (als ‘achteruitkijkspiegel’ voor het met rolstoel of scootmobiel achterwaarts verlaten van de lift).  
• Spleetbreedte tussen liftkooi en aansluitend vloerveld ≤ 0,02m.  
• Stopnauwkeurigheid tussen liftkooi en aansluitend vloerveld ≤ +/- 0,02m.  
• Draagvermogen ≥ 4.000 N.

Randvoorwaarde:  

• Toilet is voor beide seksen bruikbaar, óf beide seksen hebben een eigen integraal toegankelijk toilet.
• De toiletruimte is in elk geval vanuit de entree, de kleedvoorziening en de sportruimte obstakelvrij bereikbaar via een route met een vrije doorgangsbreedte ≥ 1,20 m breed.
• Alle deuren in de toegangsroute ≥ 0,85 m respectievelijk ≥ 1,20 m (zie 2. Toegang sportrolstoelen).

Uitvoering:  

• Vrij vloeroppervlak in de ruimte (exclusief closetpot) ≥ 1,65 x 2,20 m (gemeten vanaf de eventuele voorzetwand bij een inbouwspoeling).

De illustratie onder deze tabel toont een standaardopstelling op basis van de minimale ruimteafmetingen. Andere opstellingen zijn mogelijk mits in afgewerkte toestand ten minste onderstaande gebruiksruimten obstakelvrij beschikbaar zijn.  

Gebruiksruimten:
In de ruimte zijn de volgende gebruiksruimten obstakelvrij beschikbaar: • Keermogelijkheid/draaicirkel ≥ Ø 1,50 m, gemeten op 0,30 m+ (onder wastafel).  

• Vrije ruimte vóór toiletpot ≥ 1,20 x 1,20 m.  
• Opstelruimte aan één zijde van de toiletpot ≥ 0,90 x 1,20 m.  
• Assistentievlak aan de andere zijde van de toiletpot ≥ 0,35 x 0,70 m.  
• Opstelruimte voor (onderrijdbare) wastafel ≥ 0,90 x 1,20 m.  
• Vrije doorgang tussen toiletpot en wastafel ≥ 0,90 m.  

Toegang:

• Vrije doorgangsbreedte ≥ 0,85 m (≥ 1,20 m, zie 2. Toegang sportrolstoelen).  
• Hoogteverschil (dorpel) ≤ 0,02 m.  
• Deur niet naar binnen toe openend.  
• Aantrekbeugel: op de binnenzijde van de deur op 0,90 m+ een horizontale beugel voor dichttrekken, over de volle breedte van de deur.
• Slot in geval van calamiteiten zonder unieke sleutel van buitenaf te openen (géén cilinderslot toepassen!).  
• Géén deurdranger toepassen.

Toilet:

• Zithoogte closetpot 0,47 m+ (bovenzijde zitting).  
• Voorzijde zitting 0,70 m uit de (voorzet-)wand (verlengde closetpot). 
• Aan weerszijden opklapbare steun (toiletbeugels):
  • lengte beugels 0.90m
  • hart op hart afstand beugels 0,60 - 0,65 m (300 - 325 mm uit hart pot) – bovenzijde beugels 0,25 - 0,30 m+ vanaf bovenzijde zitting.  
• Toiletpapierhouder in een van de armsteunen of op de muur binnen 0,65 m reikwijdte, gemeten vanuit het midden van de closetpot.

Wastafel:

• Afmeting wastafel ≥ 0,40 x 0,50 m.  
• Moet onderrijdbaar zijn (sifon tegen achterwand).  
• Hoogte bovenzijde wastafel 0,80 m+.
• Hart wastafel ≥ 0,50 m vanuit inwendige hoek.  
• Kraan moet ook met verminderde hand-/armfunctie bedienbaar zijn: voldoende lange hendel (éénhandelkraan) op maximaal 1,00 m+.  

Boven de wastafel (of elders in de ruimte) een vaste vlakke spiegel tegen de wand plaatsen van 1,00 m tot 2,00 m+. Geen kantelspiegel toepassen!

Alarminstallatie:

• Bediening door middel van koord op 0,35 - 0,40 m+ rondom de gehele toiletruimte (op alle wanden).
• Koord in contrasterende kleur ten opzichte van de wand.
• Alarmmelding aan de buitenzijde van de ruimte zichtbaar en hoorbaar. Bij voorkeur gekoppeld aan melding op een continu bezette post, zoals beheerdersruimte of bar.  
• Alarm alleen uit te schakelen (resetten) in de toiletruimte zelf door middel van een afzonderlijke schakelaar op een hoogte tussen 0,70 en 1,35 m+, ≥ 0,50 m uit een inwendige hoek.

Inrichting:

• Ten minste één kledinghaak op 1,35 m+.  
• Alle bedieningselementen (schakelaars, spoelknop, planchet en dergelijke) tussen 0,70 en 1,35 m+, ≥ 0,50 m uit een inwendige hoek.  
• Afvalbakken, hygiënebakken, commodes en andere inrichting bevindt zich buiten de vrije gebruiksruimte.
• Warmwaterleidingen en radiatoren buiten bereik van armen en benen. Radiatoren tevens buiten de beschikbare gebruiksruimte houden en zo nodig afschermen om verbranding te voorkomen of hoog (tegen plafond) plaatsen.
• Inrichtingselementen en sanitair bij voorkeur in een kleur die contrasteert met vloer en wanden.

Tillift bestemd om personen met een fysieke functiebeperking in staat te stellen in en uit sportmateriaal dan wel de sportomgeving te komen. Hetzij zelfstandig, hetzij met behulp van derden.  

Uitvoering:   

• Hefapparaat is ten minste voorzien van een stoel/zitting die voldoende diep reikt.  
• Hefapparaat staat buiten de looproute of is verplaatsbaar.  
• Hefapparaat is licht bedienbaar. Elektronische bediening heeft de voorkeur.  

De voorkeur gaat uit naar een systeem waaraan diverse constructies opgehangen kunnen worden: stoel, (bad)rolstoel, ligraam of tildoek. Specificaties en technische uitvoering mede afhankelijk van de sportomgeving (met name randafwerking).

Uitvoering:  

• Bovenaan trap vrije opstelruimte ≥ 1,20 x 1,20 m  
• Vaste rechte trap vanaf omloop tot aan bodem bassin of beweegbare trap vanaf omloop tot aan beweegbare bodem bassin  
• Breedte ≥ 0,70 m tussen leuningen  
• Optrede ≤ 0,18m  
• Aantrede: 1x aantrede + 2x optrede = 0.57 – 0,63 m  
• Aan beide zijden leuning tussen 0,85 en 0,95 m+  
• Bovenaan trap start leuning ten minste 0,30 m vóór eerste trede.

Uitvoering:  

• In alle sportruimten over het gehele frequentiebereik gemiddelde nagalmtijd conform de akoestieknorm ISA-US1-BF1.  
• Te beoordelen aan de hand van een akoestisch rapport.  
• Achtergrondgeluidsniveau Leq ≤ 40 dB (ten gevolge van installaties of andere niet met de sport verwante geluidsbronnen).

Uitvoering:  

• Ringleidingsysteem voldoen aan de norm NEN 10-118/4.  
• Te beoordelen aan de hand van te overleggen productcertificaat van toegepaste product.

Uitvoering:  

• Aan klok gekoppeld een lichtsignaal (lichtfluit) of stroboscoop.  
• Aan klok gekoppeld een geluidssignaal. 

Maatregel heeft betrekking op het toegankelijk maken van buitensportvelden, banen en -terreinen door aanleg van brede toegangspaden en toegang in hekwerk.

Uitvoering:  

• Netto vrije doorgangsbreedte ≥ 1,20 m.  
• Netto vrije doorgangshoogte ≥ 2,10 m.  
• Hoogteverschil (dorpel) ≤ 0,02 m.  
• Bediening (deurontgrendeling) tussen 0,90 m en 1,20 m+.  

Bedieningskracht (inclusief eventuele dranger) op de kruk ≤ 30 Newton.

De vrije doorgang ≥ 1,20 m is vanuit een rolstoel zelfstandig te creëren. Indien een toegang bestaat uit twee (ongelijke) deurdelen, dan gelden de bedieningseisen voor beide deurdelen (dus óók voor de ontgrendeling van het tweede deurdeel).

Bestemd voor: bestaande en nieuwe kunstgrasvelden.

Randvoorwaarde: Aantoonbaar door keuringsrapport waarin staat wat de bron van herkomst van het zand is en waaruit blijkt dat het gaat om gerecycled zand.

Bestemd voor: bestaande en nieuwe kunstgrasvelden ter voorkoming van de verspreiding van microplastics (infill). 

Randvoorwaarde: Gemaakt van gerecycled kunststof dat is getoetst door een onafhankelijke instantie met daarbij behorende productcertificaat.

Bestemd voor: een betere schoonloop- en opvangvoorziening van microplastics (infill) bij de in- en uitgang van de kunstgrasvelden ter voorkoming van verspreiding. 

Randvoorwaarde: Gemaakt van gerecycled kunststof of (verzinkt) metaal.

Bestemd voor: nieuwe sporthalvloeren of vervangen van bestaande sporthalvloeren inclusief terugname verplichting door de leverancier.  

Randvoorwaarde: Gemaakt van gerecyclede sportvloeren dat is getoetst door een onafhankelijke instantie met daarbij behorende productcertificaat.

Bestemd voor: de opslag van duurzaam opgewekte energie die wordt gebufferd in een zout(water)batterij, en bestaande uit: zout(water)batterij en (eventuele) regeltechniek.  

Randvoorwaarde: Aanwezigheid duurzame energieopwekker op eigen terrein (bijv. zonnecollectoren of pv-panelen) dient te worden aangetoond of tevens te worden aangevraagd.

Bestemd voor: nieuwe of het vervangen van bestaande sportveldenondervloeren (shockpads) gemaakt van 80% aantoonbaar gerecycled materiaal inclusief terugname verplichting door de leverancier. 

Randvoorwaarde: Gemaakt van gerecyclede materiaal dat is getoetst door een onafhankelijke instantie met daarbij behorende productcertificaat.

Bestemd voor: het opvangen van regenwater van tenminste de eigen sportaccommodatie in een waterdichte opslag of waterdicht sportveld met overloop naar een infiltratiegebied niet zijnde een afwatersloot, al dan niet in combinatie met nuttige toepassing van het opgevangen regenwater, en bestaande uit: een waterdichte opslag of waterdicht sportveld, leidingwerk met uitzondering van dak en goten, (eventueel pomp) en regeltechniek.

Bestemd voor: het bufferen van regenwater en verminderen van hittestress en behorende koelvraag, en bestaande uit: een vegetatiedaksysteem en (eventueel) irrigatiesysteem.

Toelichting: Deze maatregel kan goed gecombineerd worden met D.1 of D.3.

1. Bestemd voor: het bufferen en infiltreren van regenwater in geperforeerde containers, waarbij het regenwater na verblijf in deze containers infiltreert in de bodem, en bestaande uit: een geperforeerde container en al dan niet geotextiel,
2. Bestemd voor: het transporteren van regenwater naar een infiltratiesysteem of infiltreren van regenwater met geperforeerde leidingen, en bestaande uit: geperforeerde leidingen en al dan niet geotextiel,  
3. Bestemd voor: het bufferen en infiltreren van regenwater in een wadi, en bestaande uit: een wadi, en al dan niet de volgende onderdelen: een meetsysteem voor het meten van het grondwaterpeil en een meetsysteem voor het meten van een of meer parameters inzake grondwaterkwaliteit.